Het zal ons allemaal wel eens in meer of minder mate overkomen: een financiële crisis. Als zelfstandige kan je inkomen, zeker in de beginjaren, redelijk tot heel onzeker zijn. Wat te doen als je in een financiële crisis terecht komt of als je inkomen zo hard fluctueert dat je jezelf (nog) geen vaste vergoeding kunt uitbetalen?
Vooraleer je begint te lezen: ik geef in dit artikel veel adviezen. Maar zoals altijd met adviezen, check af en voel bij jezelf wat er klopt voor jou en wat niet. Mijn adviezen zijn gevormd vanuit mijn eigen persoonlijke ervaringen en voorkeuren en kunnen dus voor jou helemaal wel of helemaal niet van toepassing zijn. Gebruik ze als inspiratie en pas ze aan aan jouw persoonlijke situatie.
Als je minder inkomsten hebt, geef dan minder uit.
De allereerste, meest logische stap is het bekijken van je uitgaven. De gouden regel die ik van thuis uit gekregen heb is: geef niet uit wat je niet hebt.
Heb je een onderneming dan betekent dit dat je zowel je privé uitgaven als je zakelijke uitgaven gaat bekijken. Je kan daarbij potentiële uitgaven onder de loep nemen en je afvragen of ze echt nodig zijn. Neem dus bewust even wat bedenktijd als je de komende tijd iets wilt kopen. Kan je het je financieel veroorloven? Heb je er ruimte voor in je budget? Hoe essentieel is de aankoop? Is het handiger voor je financiën om de aankoop even uit te stellen?
Je kan gaan onderzoeken of er automatische betalingen zijn van bijvoorbeeld abonnementen of andere vaste kosten waar je toch geen gebruik meer van maakt. Zet ze tijdelijk of definitief stop tot je ze echt weer nodig hebt.
Misschien is dit ook wel de ideale moment om op een minimalistischere levensstijl over te schakelen en te ervaren dat “less echt more is”.
Ga op zoek naar mogelijkheden
Als je dit leest ben je een ondernemer en ondernemen betekent dat je initiatief neemt en mogelijkheden ziet. Zorg er dus voor dat je niet verkrampt en helemaal in stilstand komt. Stilstand is op zich niet erg hé. Als je de mogelijkheid hebt om de vrijgekomen tijd te benutten omdat je op dit moment minder klanten hebt en gewoon je kan overgeven aan het niks doen en hier en daar wat innerlijke reflectie doet, kan ik dat alleen maar aanmoedigen.
Soms kan een financiële crisis er ook juist voor zorgen dat je meer in beweging komt. Die druk kan op een gezonde manier zorgen dat je nieuwe opportuniteiten ziet die je daarvoor nog niet zag. Of het geeft je het besef dat je nog niet eerder alles gegeven hebt wat je in je had en dat je je misschien nog wel wat te klein hebt gehouden in het verleden.
Je kan dus zomaar een financiële crisis beleven als een gezonde stretchzone en een mogelijkheid tot innerlijke en/of uiterlijke groei.
Blijf positief en zorg goed voor jezelf
Ja, geld is enorm belangrijk, zeker in de maatschappij waarin wij leven. En tekort in geld hebben, ik wil het absoluut niet onderschatten en wegzetten alsof het niets is. Wees zacht voor jezelf en alle emoties die een geldtekort naar boven brengen.
Besef tegelijkertijd dat jij zoveel meer bent dan enkel het inkomen dat je hebt. Naast ondernemer ben je ook een mens met relaties en niet-professionele kwaliteiten die in die relaties naar voren komen. Probeer positief te blijven en dankbaar te zijn voor dat wat er wel nog allemaal is.
Een crisis vraagt op verschillende vlakken om flexibel te zijn. Ook op financieel vlak. Het kan je verlammen op zoveel manieren. Als het je overkomt, blijf dan vooral goed voor jezelf zorgen. Omring je met mensen waar je je zorgen mee kan delen en zorg dat je de juiste steun ontvangt.
Maak gebruik van je spaargeld
Hopelijk heb je als ondernemer voor jezelf een buffer gelegd voor momenten dat het wat moeilijker gaat. Als je een tijd lang echt geen inkomen hebt, is het handig om voor jezelf een spaarpot te hebben waarop je kan terugvallen. Idealiter weet je exact wat je nodig hebt om per maand je gebruikelijke uitgaven te doen en weet je dus ook hoeveel maanden je toekomt met je spaargeld. Weten hoeveel je maandelijks nodig hebt vind ik een zeer waardevolle oefening om te doen en eentje die ik iedereen aanraadt. Ook sparen is een gewoonte die ik adviseer.
Vraag steun aan de overheid
Onderschat niet welke steun dat de overheid je kan bieden op momenten dat het moeilijk gaat. Neem contact op met je sociaal secretariaat of neem eens een kijkje op agentschap innoveren en ondernemen (www.vlaio.be).
Neem een tijdelijk job
Soms is het nodig om tijdelijk een andere job (in loondienst) te doen. Job opportuniteiten zijn er altijd wel, ook al liggen ze niet in lijn met wat je wilt doen of waar je talenten echt liggen. Voor de meer bewustere jobs kan je hieronder eens een kijkje nemen:
- Vacatures op 11 11 11
- Vacaturs op Socius
- Vacatures op Bond Beter Leefmilieu
- Vacatures halftijds
- the Idealist
Leen geld van vrienden of familie
Als je bankrekening langzaamaan richting de 0 euro begint te gaan, rijk dan uit naar familie of vrienden. Vraag hen of je wat geld kan lenen.
Vraag om uitstel van betaling
Dit advies staat bewust als laatste in de rij. Dit is niet zozeer mijn persoonlijk advies maar eerder een mogelijkheid die misschien niet in dit rijtje mag ontbreken. Zelf zal ik je eerder aanraden om facturen en kosten te betalen op het moment dat ze zich voordoen om je schulden zeker niet te doen oplopen. Schulden hebben is iets wat ik zelf ten alle tijden zal vermijden.
Maar soms kan het niet anders. Rijk dan uit naar je leveranciers en samenwerkingspartners. Ga in overleg met hen en kijk of je tot een overeenkomst kan komen die je wat meer ademruimte geeft.
Zicht op je centen
Als laatste nog een tip: mijn online 1:1 traject zicht op je centen. In dit traject ga je bijvoorbeeld bijhouden wat jouw privé uitgaven zijn en ze onderverdelen in drie categorieën: basis, comfort en luxe. Zo kan je in tijden van minder inkomsten makkelijker bepalen welke uitgaven voorlopig wegvallen. Het zorgt er ook voor dat je exact weet hoeveel je minimaal nodig hebt waardoor je een goed idee hebt hoelang je nog toekomt met je spaarbuffer. Daarnaast maak je ook een jaarplanning waarin alle vaste kosten per maand in kaart worden gebracht. Ook dat kan je goed inzetten om te kijken welke vaste kosten je voorlopig kan stopzetten.